सोनं 2 लाखांवर जाणार? वर्षभरात तब्बल 48% वाढ; दर एवढे वाढण्याची ‘ही’ आहेत प्रमुख तीन कारण! Gold Rates
Gold Rates: नवरात्रोत्सव सुरू होताच सोनं आणि चांदीच्या किमतींनी पुन्हा एकदा विक्रमी पातळी गाठली आहे. सणासुदीच्या हंगामात जिथे दागिन्यांची खरेदी परंपरेनं वाढते, तिथेच यावर्षीचे दर ग्राहकांना अक्षरशः धडकी भरवणारे ठरत आहेत.
गेल्या एका वर्षात सोनं-चांदीच्या भावात आलेली झपाट्याची वाढ आणि शेअर बाजारातील तुलनेनं मरगळ पाहता, सुरक्षित गुंतवणुकीसाठी सोन्याकडे वळणाऱ्यांची संख्या वाढली आहे.
Gold Rates: विक्रमी पातळीवरील दर
- यंदा सप्टेंबरमध्ये 10 ग्रॅम सोन्याचा दर 1.16 लाख रुपयांवर पोहोचला होता तर आता हा दर 1.18 लाखावर आहे.
- तर चांदीचा भाव 1.35 लाख रुपये प्रति किलो झाला.
- विशेष म्हणजे, चांदीचा दर एका दिवसात तब्बल 3,500 रुपयांनी उसळला.
गेल्या वर्षी याच नवरात्रात सोन्याचा दर 78,200 रुपये (10 ग्रॅम) इतका होता. म्हणजे एका वर्षात जवळपास 48% वाढ झाली आहे.
शेअर बाजारात मरगळ, सोनं-चांदीत तेजी
शेअर बाजाराचा विचार करता, सप्टेंबर 2024 ला सेन्सेक्स 84,900 अंकांवर होता. सध्या तो 81,000–81,500 अंकांच्या दरम्यान आहे. म्हणजेच, एका वर्षात सुमारे 3% घसरण.
निफ्टीतदेखील 1% घसरण झाली आहे.
याउलट, सोन्यात 48% आणि चांदीत 45% वाढ नोंदवली गेली आहे.
यावरून स्पष्ट होते की, गुंतवणूकदारांनी शेअर बाजारातील जोखीम टाळत सोनं-चांदीला सुरक्षित पर्याय मानलं आहे.
गेल्या वर्षभरात शेअर बाजारात गुंतवणूकदारांना मोठा फटका बसला आहे, तर सोन्याने दमदार परतावा दिला आहे. | निर्देशांक | स्थिती (वर्षभरात) |
| सेन्सेक्स | ३% घसरण (८४,९०० वरून ८१,०००-८१,५०० पर्यंत) |
| निफ्टी | १% घसरण |
| सोन्याचे दर | ४८% वाढ |
या आकडेवारीनुसार, अस्थिर बाजारात सोने हेच संकटकाळी खरा आधार ठरले आहे.
सोनं-चांदी महाग होण्यामागची कारणं
एचडीएफसी सिक्युरिटीजचे वरिष्ठ विश्लेषक चौमिल गांधी आणि अहमदाबादचे व्यापारी हेमंत चोक्सी यांनी यामागील तीन प्रमुख कारणं स्पष्ट केली:
- गोल्ड- सिल्व्हर ईटीएफमधील गुंतवणूक:
जगभरात मोठ्या प्रमाणावर गोल्ड आणि सिल्व्हर ईटीएफमध्ये पैसे गुंतवले जात आहेत. ईटीएफ म्हणजे ‘एक्स्चेंज ट्रेडेड फंड्स’ ज्यामुळे सामान्य गुंतवणूकदारांनाही सोने खरेदी न करता त्याचा लाभ मिळतो. - अमेरिकेतील व्याजदर धोरण:
अमेरिकन फेडरल रिझर्व्हने व्याजदरात कपातीचे संकेत दिल्याने डॉलर निर्देशांक आणि ट्रेझरी बाँड्सवरील परतावा कमी होऊन याचा थेट फायदा सोनं-चांदीला. - भूराजकीय तणाव:
रशिया-युक्रेन युद्ध संपणार अशी अपेक्षा होती, परंतु तसं झालं नाही. उलट रशियाने काही प्रदेश ताब्यात घेतल्याचा दावा केला. त्यामुळे गुंतवणूकदार सुरक्षित ठिकाण म्हणून सोन्याकडे वळले.
तेजी किती काळ टिकणार?
चौमिल गांधी यांच्या मते,
“सोनं आणि चांदीची मागणी सातत्याने वाढते आहे. त्यामुळे मोठी घसरण होण्याची शक्यता नाही. उलट, औद्योगिक मागणीमुळे चांदीच्या दरात अजून वाढ होऊ शकते.”
चोक्सी मात्र सावधगिरीचा सल्ला देतात,
“दर वाढल्यामुळे खरेदी काहीशी कमी झाली आहे. पण जगभरातील मध्यवर्ती बँका जेव्हा सोन्याची विक्री करतील, तेव्हाच दर घसरतील. तोपर्यंत गुंतवणूकदारांचा कल सोन्याकडेच राहील.”
सोनं 2 लाखांवर जाईल का?
गेल्या काही महिन्यांतच जागतिक स्तरावर गोल्ड ईटीएफमध्ये तब्बल 57 अब्ज डॉलर्सपेक्षा अधिक गुंतवणूक झाली आहे. यामुळे किमतीत वाढ होते आहे. तरीसुद्धा, तज्ज्ञांचा मतैक्य असा आहे की,
“सध्या 10 ग्रॅमसाठी 2 लाख रुपयांचा टप्पा गाठेल का, याचा अंदाज बांधणं कठीण आहे. मात्र दरात आणखी काही प्रमाणात वाढ होण्याची शक्यता आहे.”
दागिन्यांच्या खरेदीवर परिणाम
सोन्याच्या दरात झालेल्या विक्रमी वाढीचा थेट परिणाम दागिन्यांच्या विक्रीवर दिसतो आहे.
- ग्राहक आता 22 कॅरेटऐवजी 15 ते 18 कॅरेटचे दागिने खरेदी करत आहेत.
- काही जण जुने दागिने वितळवून नवीन तयार करून घेत आहेत.
- कमी बजेट असलेले ग्राहक 9 कॅरेट आणि 14 कॅरेट दागिन्यांकडे वळत आहेत.
हेमंत चोक्सी सांगतात,
“चढ्या दरांमुळे ट्रेडर्समध्ये उत्साह नाही. मात्र ग्राहक कमी कॅरेटचे दागिने विकत घेत आहेत. लोक अजूनही सोनं ठेवून देण्याला प्राधान्य देत आहेत, विक्री कमीच आहे.”
गुंतवणूकदारांची मानसिकता
सोनं-चांदी ही फक्त दागिन्यापुरतीच नाही तर गुंतवणुकीसाठी सुरक्षित मालमत्ता मानली जाते.
- जगभरातील मध्यवर्ती बँका खरेदी वाढवत आहेत – याचा परिणाम दीर्घकालीन वाढीवर होतो.
- गुंतवणूकदार नफा हाती घेण्याऐवजी सोनं ठेवून देतात – यामुळे पुरवठा कमी होतो आणि दर वाढतात.
- जीएसटी कपातीमुळे ग्राहकांकडे थोडी अतिरिक्त बचत असेल, तर ती सोनं-चांदी खरेदीकडे वळते.
नवरात्रीसारख्या सणासुदीच्या काळात सोनं-चांदीच्या भावात आलेली वाढ सामान्य खरेदीदारांना धक्का देणारी असली तरी, दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी हा काळ महत्त्वाचा ठरत आहे.
शेअर बाजारातील अनिश्चितता, डॉलरची हालचाल आणि भू-राजकीय तणाव या तिन्ही गोष्टींनी सोनं-चांदीला उंचीवर नेलं आहे.
तज्ज्ञांचा सल्ला असा आहे की, सोनं खरेदी करताना दीर्घकालीन उद्दिष्ट लक्षात घ्यावं आणि दराच्या तात्कालिक उसळीवर अवलंबून न राहता नियोजनबद्ध गुंतवणूक करावी.
(महत्त्वाची सूचना: ही माहिती केवळ आर्थिक साक्षरतेसाठी असून, गुंतवणूक निर्णय घेण्यापूर्वी स्वतःच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.)
